Bütün Eserleri – Kitaplar 1

Ünlü Türk düşünürü ve sosyolog Ziya Gökalp, doğumunun 130. yıldönümünde adına yaraşır bir kitap projesiyle yeniden hatırlanıyor. Yapı Kredi Yayınları, Ziya Gökalp üzerine birkaç yıldan beri sürdürdüğü çalışmaları tamamlıyor. Onu yeniden okumak, yeniden tartışmak üzere eserlerinin özgün hali ile toplu basımı.

Türk düşünce hayatında ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinde önemli bir yeri bulunan Ziya Gökalp, genç sayılabilecek yaşta öldüğü zaman, ardında yayımlanmış kitaplar ve süreli yayınlarda kalmış yazılar, şiirler; çoğu aile bireylerine ve yakın çevresine ait olmak üzere mektuplar, yazma halinde kalmış ve basıma hazırlanmamış eserler bıraktı. Yazı hayatına genç denebilecek bir yaşta başladığı ve 48 yıl yaşadığı düşünülürse çok yoğun bir okuma, düşünme ve yazma dönemi geçirdiği ortaya çıkar. Ziya Gökalp’ın eserlerinden pek çoğu 1939’dan başlayarak yeni harflere çevrilmek ve bazıları sadeleştirilmek suretiyle yayımlandı. Bunlar için günümüze kadar birkaç kez topluca yayımlanma girişimi olduysa da 1976’da “Doğumunun 100. Yıldönümü” münasebetiyle Kültür Bakanlığı’nca başlatılan ve bir hayli yol alınmışken ne yazık ki tamamlanamayan “Ziya Gökalp Serisi”, yayımlanan eser sayısı bakımından en zengin olanıdır. Yapı Kredi Yayınları, 2001 yılında Ziya Gökalp’la başlayarak Türk düşünce hayatının önde gelen ve bugüne etkileri ve izleri kalan düşünce adamlarının toplu eserlerini yayımlama kararı almıştı. Çeşitli sebeplerle bugünlere sarkan ve yıl içinde başka kitaplarla da okur karşısına çıkacak olan bu diziyle, dağınık halde bulunan bir dönemin düşünce ürünleri mümkün mertebe bir arada sunulmuş olacak. Ziya Gökalp’ın “Kitaplar” ve “Yazılar” başlığı altında ve 2’şer cilt olarak yayımlanması işi planlanırken bu işe gönül ve ömür vermiş olan Rahmetli Şevket Beysanoğlu’nu aramış ve bu konuda neler yapılabileceğini, birlikte çalışıp çalışamayacağımızı sormuştum. 26 Ocak 2001 tarihli yazısı geçmişte neler yapıldığını özetleyen, yapılacakları işaret eden ve birlikte çalışma arzusunu dile getiren satırlarla dolu. Ne yazık ki onu 2003 yılında yitirdik, ama ailesi çalışmalarından, arşivinden yararlanabilmemiz için kolaylık gösterdi. “Kitaplar”ın 1. cildinde onun hazırladığı Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler metni var. Eserin onda bulunan yazma nüshasından da yararlanma imkânını ailesinin izniyle elde ettik. 2. ciltte ise onun daha önce yayımlanmış Tamamlanmamış Eserler çalışması yer alıyor. “Yazılar” ciltlerinde de Beysanoğlu’nun çalışmalarından yararlanmayı düşünüyoruz.